Việc tận dụng bã chè sau khi pha trà không chỉ giúp giảm thiểu rác thải sinh hoạt mà còn mang lại nhiều lợi ích cho khu vườn nhà bạn. Với đặc tính giàu dinh dưỡng và an toàn cho môi trường, bã chè có thể trở thành nguồn phân bón tự nhiên tuyệt vời nếu được xử lý đúng cách. Trong bài viết này, The Tea Lab sẽ hướng dẫn bạn cách ủ bã chè bón cây đơn giản, hiệu quả ngay tại nhà để giúp cây trồng phát triển xanh tốt, khỏe mạnh.

Bã chè là gì?

Bã chè, hay còn gọi là bã trà, là phần xác lá còn lại sau khi đã pha nước trà. Đây là phần phụ phẩm tưởng chừng như bỏ đi nhưng thực chất lại chứa nhiều dưỡng chất có lợi như tannin, nitơ, kali và các khoáng chất tự nhiên. Bã chè thường có màu nâu sẫm, giữ được độ ẩm và mùi hương nhẹ của lá trà, rất thích hợp để tái sử dụng trong làm vườn, đặc biệt là trong việc cải tạo đất và cung cấp dưỡng chất cho cây trồng.

Công dụng tuyệt vời của bã trà đối với cây trồng

Bã trà không chỉ là một loại rác hữu cơ thông thường mà còn là “kho báu dinh dưỡng” nếu biết cách tận dụng đúng cách. Với thành phần giàu khoáng chất, chất hữu cơ và khả năng cải tạo đất, việc áp dụng cách ủ bã chè bón cây đang ngày càng được nhiều người làm vườn lựa chọn. Tùy theo cách sử dụng, bã chè có thể mang lại nhiều lợi ích khác nhau cho cây trồng và đất. Dưới đây là những công dụng tuyệt vời của bã trà khi dùng trong làm vườn:

• Làm giàu dinh dưỡng cho đất: Bã trà khi được ủ và bón xuống đất sẽ phân hủy, cung cấp thêm các chất hữu cơ và vi lượng như nitơ, kali…, giúp đất tơi xốp, tăng độ mùn và tạo điều kiện thuận lợi cho vi sinh vật có lợi phát triển, đặc biệt là giun đất.
• Giúp cây trồng ưa đất chua phát triển tốt: Nhờ chứa axit tannic tự nhiên, bã trà có khả năng làm giảm độ pH trong đất. Đây là yếu tố rất phù hợp cho những loại cây ưa đất axit như hoa hồng, đỗ quyên hay một số loại rau củ. Khi áp dụng đúng cách ủ bã chè bón cây, cây sẽ dễ dàng hấp thụ dinh dưỡng hơn và phát triển khỏe mạnh.
• Cải thiện đất bạc màu: Trộn bã trà cùng phân hữu cơ là một phương pháp đơn giản giúp tăng độ màu mỡ cho đất, cải thiện khả năng thoát nước và bổ sung các chất hữu cơ, từ đó hồi sinh đất trồng bị chai cứng hoặc bạc màu do sử dụng hóa chất lâu ngày.
• Chống nấm mốc gây hại: Các loại trà như trà đen hoặc trà hoa cúc có tính kháng nấm tự nhiên. Khi dùng bã trà để bón cây hoặc rắc trên bề mặt đất, có thể hạn chế sự phát triển của nấm mốc, giúp cây trồng tránh khỏi các bệnh về rễ và thân.
• Phòng trừ sâu bệnh: Bã trà còn có khả năng đuổi sâu bọ nhờ hợp chất kháng tự nhiên từ lá trà. Người làm vườn có thể dùng bã trà pha với nước và phun lên thân lá để xua đuổi sâu bệnh mà không cần đến thuốc hóa học.
• Thúc đẩy quá trình ủ phân hữu cơ: Khi trộn bã trà với các nguyên liệu ủ phân khác như rác nhà bếp, lá cây… sẽ giúp tăng tốc độ phân hủy. Việc này không chỉ tiết kiệm thời gian ủ phân mà còn tăng hiệu quả dinh dưỡng cho cây trồng.
• Kích thích hoa nở nhanh, bông to và lâu tàn: Nước trà pha loãng kết hợp với bã trà được tưới xung quanh gốc hoặc phun lên nụ sắp nở có thể kích thích cây cảnh và hoa cảnh nở sớm hơn, màu sắc rực rỡ và thời gian giữ hoa lâu hơn.
• Làm phân bón khô tự nhiên: Bã chè sau khi phơi khô có thể được rắc trực tiếp lên gốc cây. Qua mỗi lần tưới nước, dưỡng chất từ bã chè sẽ ngấm dần vào đất, nuôi dưỡng bộ rễ và thúc đẩy sự phát triển xanh tốt của cây trồng.

Xem thêm: Chè Và Trà Khác Nhau Như Thế Nào? Khi Nào Dùng “Chè”? Khi Nào Dùng “Trà”?

Cách ủ bã chè bón cây hiệu quả cho người làm vườn

Để phát huy tối đa công dụng của bã trà trong việc cải tạo đất và hỗ trợ cây trồng phát triển, việc xử lý và sử dụng đúng cách là yếu tố rất quan trọng. Vậy cách ủ bã chè bón cây như thế nào để đạt hiệu quả cao nhất? Hãy cùng tìm hiểu các phương pháp bón cây bằng bã trà đơn giản nhưng vô cùng hiệu quả ngay dưới đây, giúp người làm vườn dễ dàng áp dụng tại nhà. 

Cách ủ bã chè bón cây với phân hữu cơ

Để tạo ra nguồn phân bón hữu cơ tự nhiên, giàu dưỡng chất cho cây trồng, nhiều người làm vườn đã lựa chọn kết hợp bã chè với các loại phân hữu cơ khác. Đây là cách ủ bã chè bón cây đơn giản, dễ làm tại nhà, giúp cây phát triển nhanh, khỏe mạnh và nâng cao chất lượng đất trồng.

Các bước thực hiện cách ủ bã chè làm phân bón hữu cơ:

• Bước 1: Chuẩn bị phần bã chè đã sử dụng, nên dùng trong vòng 36 giờ sau khi pha trà để giữ được độ tươi và dưỡng chất.
• Bước 2: Trộn bã chè vào đống phân hữu cơ đang ủ như phân chuồng hoai mục, rác nhà bếp hoặc lá cây. Đảm bảo trộn đều để bã chè không lắng xuống đáy thùng.
• Bước 3: Mỗi ngày đảo đều hỗn hợp một lần để đảm bảo quá trình phân hủy diễn ra nhanh và đồng đều, giúp các vi sinh vật có lợi phát triển.
• Bước 4: Sau khoảng 2–3 ngày, khi hỗn hợp ủ có mùi thơm như mùi đất, không còn mùi hôi chua là đã có thể sử dụng bón cho cây trồng.
• Bước 5: Dùng trực tiếp phần phân đã ủ để bón quanh gốc cây, đặc biệt phù hợp với cây trồng trong chậu, rau xanh hoặc hoa kiểng.

Cách ủ bã trà bón cây với men vi sinh

Một phương pháp hiệu quả khác để ủ bã chè bón cây là sử dụng men vi sinh hoặc chế phẩm sinh học. Phương pháp này không chỉ giúp tăng tốc quá trình phân hủy mà còn bổ sung thêm các dưỡng chất quan trọng cho đất. 

Đặc biệt, men vi sinh và chế phẩm sinh học còn hỗ trợ khử mùi hôi và đối kháng với các nấm bệnh có hại cho cây trồng. Việc kết hợp bã trà với men vi sinh sẽ mang lại một nguồn phân bón tự nhiên, bổ dưỡng và thân thiện với môi trường, được nhiều nhà vườn áp dụng để cải thiện năng suất và chất lượng cây trồng.

Các bước thực hiện cách ủ bã trà bón cây với men vi sinh:

• Bước 1: Sử dụng khoảng 1 kg bã trà đã qua sử dụng. Lưu ý nên dùng bã trà trong vòng 36 giờ sau khi pha để đảm bảo chất dinh dưỡng vẫn còn nguyên vẹn.
• Bước 2: Thêm vào 200 – 300 gram vỏ trứng gà đã bóp nát và phơi khô. Đổ từ từ nước vo gạo vào cối xay đến khi hỗn hợp trở nên đặc sệt.
• Bước 3: Thêm 20 gram chế phẩm EM (EMZEO) và 20 gram nấm đối kháng Trichoderma vào hỗn hợp trên. Các chế phẩm này sẽ giúp thúc đẩy quá trình phân hủy và cung cấp thêm dinh dưỡng cho đất.
• Bước 4: Trộn đều hỗn hợp đã xay nhuyễn với 10 kg đất trồng. Sau đó, ủ kín hỗn hợp trong vòng 5 ngày để các chất dinh dưỡng hòa quyện vào đất.
• Bước 5: Sau khi quá trình ủ hoàn tất, dùng hỗn hợp đã ủ bón cho cây trồng. Bón một lượng vừa phải, tăng dần khi cây bắt đầu làm quen với phân bón tự nhiên này.

Xem thêm: Top 11 Các Vùng Trồng Chè Nổi Tiếng Ở Việt Nam Có Chất Lượng Tốt Nhất

Cách ủ bã trà làm phân bón khô

Một trong những cách ủ bã chè bón cây đơn giản mà hiệu quả, phù hợp với người làm vườn tại nhà là chế biến thành phân bón khô. Phân bón khô từ bã trà không chỉ dễ bảo quản, tiện sử dụng mà còn giúp bổ sung dưỡng chất lâu dài cho đất, đặc biệt phù hợp với các loại cây trồng trong chậu hoặc cây cảnh.

Các bước thực hiện cách ủ bã trà làm phân bón khô:

• Bước 1: Thu gom bã trà đã sử dụng, ưu tiên dùng trong vòng 36 giờ sau khi pha để đảm bảo bã còn tươi, giữ nguyên dưỡng chất.
• Bước 2: Trải đều bã chè lên một tấm bạt hoặc khay rộng, đặt ở nơi khô ráo và thoáng mát. Tránh ánh nắng trực tiếp để không làm mất chất dinh dưỡng trong bã.
• Bước 3: Phơi bã chè cho đến khi hoàn toàn khô, sờ vào không còn cảm giác ẩm ướt. Thời gian phơi có thể từ 2–3 ngày tùy điều kiện thời tiết.
• Bước 4: Bảo quản bã chè khô trong hộp kín hoặc túi vải để sử dụng dần. Có thể rắc trực tiếp lên đất trồng hoặc trộn vào giá thể trồng cây.
• Bước 5: Khi tưới nước, dưỡng chất từ bã trà khô sẽ từ từ thấm vào đất, giúp nuôi cây hiệu quả mà không gây mùi hay mất vệ sinh.

Sử dụng nước bã trà để tưới cây

Ngoài việc ủ khô hoặc ủ cùng phân hữu cơ, một cách tận dụng bã trà đơn giản mà hiệu quả khác chính là dùng nước bã trà để tưới cây. Phương pháp này không chỉ giúp cung cấp dưỡng chất thiết yếu mà còn hỗ trợ phòng trừ nấm mốc và sâu bệnh hại. Đây là một trong những cách ủ bã chè bón cây theo hình thức lỏng, phù hợp với người làm vườn không có nhiều thời gian nhưng vẫn muốn chăm cây hiệu quả.

Các bước sử dụng nước bã trà để tưới cây:

• Bước 1: Thu gom bã trà đã qua sử dụng sau mỗi lần pha. Nên dùng trong vòng 1–2 ngày để đảm bảo bã trà còn giữ được hàm lượng chất dinh dưỡng.
• Bước 2: Pha loãng bã trà với nước sạch theo tỉ lệ 1 phần bã trà : 10 phần nước. Có thể dùng nước ấm hoặc nước lọc đều được.
• Bước 3: Khuấy đều hỗn hợp nước và bã trà để dưỡng chất tan ra, sau đó để nguội hoàn toàn trước khi sử dụng.
• Bước 4: Tưới hỗn hợp nước bã trà trực tiếp vào gốc cây vào sáng sớm – thời điểm đất và cây hấp thu dinh dưỡng tốt nhất.
• Bước 5: Lặp lại việc tưới từ 2 – 3 lần mỗi tuần để thấy rõ hiệu quả trong việc giúp cây phát triển xanh tốt và tăng khả năng kháng bệnh.

Xem thêm: Kỹ Thuật Trồng Chè Và Cách Chăm Sóc Cây Chè Đúng Chuẩn

Một số lưu ý quan trọng khi sử dụng bã trà bón cây

Khi áp dụng cách ủ bã chè bón cây, bà con cần lưu ý một số điểm quan trọng để đảm bảo hiệu quả tối ưu. Dù bã trà mang lại nhiều lợi ích cho cây trồng, nếu sử dụng không đúng cách hoặc không hợp lý, có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của cây. Dưới đây là những điểm cần lưu ý khi sử dụng bã trà làm phân bón tự nhiên cho cây trồng.

Xử lý bã trà đúng cách trước khi bón

Khi sử dụng bã trà để bón cho cây, việc xử lý đúng cách trước khi bón rất quan trọng để đảm bảo hiệu quả. Đối với bã trà từ lá trà đen hoặc trà mạn, bạn có thể sử dụng trực tiếp mà không cần qua quá trình xử lý phức tạp. Tuy nhiên, với trà túi lọc, cần lưu ý bóc bỏ phần túi đựng trà, chỉ sử dụng phần bã trà bên trong. Phần túi lọc thường được làm từ sợi tổng hợp, khó phân hủy và có thể gây hại cho đất. Việc loại bỏ túi lọc sẽ giúp bã trà dễ dàng phân hủy, cung cấp dưỡng chất tốt hơn cho cây trồng.

Chọn loại cây phù hợp với phân bón bã trà

Để cách ủ bã chè bón cây đạt hiệu quả cao, điều quan trọng là phải chọn loại cây phù hợp. Bã trà có hàm lượng axit tannic cao, giúp làm giảm độ pH của đất, rất phù hợp với những cây ưa đất chua. Những loại cây này sẽ phát triển tốt hơn nhờ vào sự điều chỉnh độ pH trong đất mà bã trà mang lại. Tuy nhiên, không phải loại cây nào cũng có thể sử dụng bã trà. Cây ưa đất kiềm, như một số loại cây rau màu hay cây cảnh khác, sẽ không phát triển tốt nếu bón bằng bã trà.

Một số loại cây ưa đất axit và sẽ được hưởng lợi từ việc bón bã trà có thể kể đến như hoa hồng, hoa đỗ quyên, hoa violet, cà chua, cải xoong, cải bắp, cải thìa, rau muống, cà rốt, dương xỉ, cây việt quất,… Những cây này cần môi trường đất có độ pH thấp, vì vậy bã trà sẽ cung cấp dưỡng chất cần thiết, giúp cây phát triển mạnh mẽ và cho năng suất tốt hơn. Lưu ý rằng việc bón bã trà cho các loại cây này nên được thực hiện đúng cách và đúng thời điểm để mang lại hiệu quả tối ưu.

Không nên bón bã trà khi còn nóng

Khi sử dụng bã trà làm phân bón cho cây, bạn không nên bón bã trà khi còn nóng. Bã trà có nhiệt độ cao sẽ gây tổn thương cho rễ cây, ảnh hưởng đến sự phát triển của cây trồng, thậm chí có thể khiến cây bị chết. 

Để tránh tình trạng này, hãy đảm bảo bã trà đã nguội trước khi sử dụng. Bạn có thể rắc bã trà nguội xung quanh gốc cây và phủ một lớp đất mỏng lên trên để giữ độ ẩm, giúp bã trà phân hủy từ từ và cung cấp dinh dưỡng cho cây. Bằng cách này, cây trồng sẽ nhận được tất cả các dưỡng chất mà bã trà mang lại mà không bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ cao.

Sử dụng bã chè với liều lượng vừa phải

Khi sử dụng bã trà làm phân bón cho cây, bạn cần chú ý đến liều lượng để đảm bảo hiệu quả mà không làm hại đất trồng. Một liều lượng phù hợp thường là khoảng 1-2 phần bã trà cho mỗi 10 phần đất hoặc phân hữu cơ. Tuy nhiên, cần phải điều chỉnh liều lượng này tùy theo loại cây trồng và đặc điểm của đất, vì mỗi cây có nhu cầu dinh dưỡng khác nhau.

Nếu bạn sử dụng bã trà trực tiếp mà không pha trộn với đất, hãy chắc chắn chỉ dùng một lượng nhỏ và phân bố đều quanh gốc cây. Sau đó, phủ một lớp đất mỏng lên trên để bảo vệ bã trà và ngăn ngừa sự bay hơi quá nhanh. Đặc biệt, bạn cần lưu ý không sử dụng quá nhiều bã trà, vì điều này có thể làm tăng độ pH trong đất, gây ra tình trạng axit hóa đất và ảnh hưởng xấu đến sự phát triển của cây.

Tổng kết lại, cách ủ bã chè bón cây là một phương pháp hữu ích và tiết kiệm để cung cấp dinh dưỡng cho cây trồng. Việc sử dụng bã trà như một loại phân bón hữu cơ không chỉ giúp cải thiện chất lượng đất mà còn thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ của cây. Hy vọng qua bài viết này, bạn đã có thêm kiến thức về kỹ thuật ủ bã chè bón cây hiệu quả và có thể áp dụng thành công trong việc chăm sóc vườn cây của mình.

Xem thêm: Mẹo Trồng Rau Sạch Tại Nhà: Bí Quyết Cho Nguồn Thực Phẩm An oàn